• شایان مددی
    نویسنده: شایان مددی

ایدۀ کارت گرافیک اکسترنال (به‌اختصار eGPU) دست‌کم روی کاغذ خیلی جذاب به نظر می‌رسد؛ به‌خصوص اگر فریلنسری هستید که برای نیازهای طراحی یا برنامه‌نویسی خود قصد ارتقای عملکرد لپ تاپ‌تان را دارید. با این حال، آیا در عمل هم کارت گرافیک اکسترنال می‌تواند گزینۀ کارآمد و به‌صرفه‌ای برای ارتقای عملکرد دستگاه‌تان باشد یا نه؟ در این مطلب با بررسی مزایا و معایب کارت گرافیک اکسترنال برای طراحی و برنامه‌نویسی، به شما کمک می‌کنیم تا با دید کامل‌تری دربارۀ خرید آن تصمیم بگیرید.

کارت گرافیک اکسترنال چقدر کاربردی است؟

این‌که کارت گرافیک اکسترنال می‌تواند سطح عملکرد لپ تاپ‌های ضعیف‌تر را ارتقا بدهد بر هیچ‌کس پوشیده نیست. اگر لپ تاپ‌تان گرافیک آنبورد دارد، با متصل کردن یک کارت گرافیک مجزا به آن می‌توانید به توان پردازشی به مراتب بیشتری دست پیدا کنید. این تفاوت عملکرد به‌خصوص در لپ تاپ‌های قدیمی‌تری که چند سال از عمرشان می‌گذرد ‌محسوس‌تر خواهد بود.

البته این‌که کارت گرافیک اکسترنال چقدر روی عملکرد لپ تاپ شما تأثیر می‌گذارد به عوامل متعددی بستگی دارد. از جمله مهم ترین عوامل می‌توان به نوع و سرعت اتصال، عملکرد بقیه اجزای کلیدی از جمله پردازنده، و سیستم خنک‌کننده اشاره کرد. پس باید انتظاراتی واقع‌گرایانه از تأثیر استفاده از کارت گرافیک اکسترنال داشته باشید.

کارت گرافیک اکسترنال Razer Core X V2

بیشتر بخوانید:‌ کارت گرافیک چگونه با پردازنده (CPU) هماهنگ می‌شود؟

بنابراین، کارت گرافیک خارجی مسلماً کاربردی است و قابلیت ارتقای عملکرد لپ تاپ به میزان محسوس را دارد، اما باید محدودیت‌های آن را هم در نظر گرفت؛ محدودیت‌هایی که اهمیت زیادی دارند و حتی ارزش خرید این کارت‌ها را به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهند.

کارت گرافیک خارجی چه معایبی دارد؟

کارت گرافیک‌های اکسترنال با محدودیت‌های مهمی روبه‌رو هستند که البته طی سال‌های گذشته رفته‌رفته بهبود پیدا کرده‌اند، اما همچنان پابرجا هستند و در خیلی از موارد، خرید آن‌ها را توجیه‌ناپذیر می‌کنند. به‌طور خلاصه، برخی از اصلی‌ترین محدودیت‌های آن‌ها عبارت‌اند از:

  • فاصلۀ عملکرد واقعی تا ایدئال: قابل‌انتظار است که به‌خاطر اتصال کارت گرافیک به لپ تاپ به‌صورت خارجی، سطح عملکرد افت کند؛ چون اتصال عمدتاً وابسته به رابط‌ تاندربولت‌ (Thunderblot) است و حتی نسخه‌های جدیدتر این رابط که سرعت بیشتری هم دارند، به میزان قابل‌ملاحظه‌ای سطح عملکرد را کاهش می‌دهند. کارت گرافیک‌های خارجی جدید حتی از تاندربولت ۵، جدیدترین نسل این رابط پشتیبانی می‌کنند؛ ولی گذشته از این‌که همچنان افت عملکرد وجود دارد، لپ تاپ‌های محدودتری هم هستند که با این رابط سازگار باشند.
  • هزینۀ بالا: برای استفاده از کارت گرافیک اکسترنال باید از یک داک استفاده کنید که اتصال کارت به لپ تاپ را ممکن می‌کند. خود این داک‌ها معمولاً چند ده میلیون قیمت دارند. علاوه‌براین، باید هزینۀ خود کارت گرافیک و منبع تغذیه را هم لحاظ کنید. همین باعث می‌شود تهیۀ یک کارت گرافیک اکسترنال حتی هزینه‌برتر از یک لپ تاپ به‌روز باشد و برای خیلی از کاربران، از جمله کسانی که می‌خواهند عملکرد لپ تاپ قدیمی خود را ارتقا بدهند، از نظر اقتصادی به‌صرفه نباشد.
  • محدودیت سازگاری: همۀ لپ تاپ‌ها از کارت گرافیک اکسترنال پشتیبانی نمی‌کنند. مدل‌های ۲۰۲۰ به بعد لپ تاپ اپل که با تراشه‌های اختصاصی سری M این شرکت عرضه شده‌اند، با این نوع کارت گرافیک سازگار نیستند. در بین لپ تاپ‌های ویندوزی هم فقط نمونه‌هایی از آن پشتیبانی می‌کنند که درگاه تاندربولت ۴/۵ یا یواس‌بی ۴ داشته باشند.
  • مشکل حمل‌ونقل: اگر همیشه لپ تاپ خود را همراه‌تان دارید، کارت گرافیک خارجی برایتان مشکل‌ساز می‌شود؛ چون مجبور هستید یک کارت گرافیک بزرگ را به‌همراه داک آن همیشه با خود حمل کنید! این در حالی است که یک لپ تاپ گیمینگ با کارت گرافیک مجزا در عین حال که حمل‌ونقل فوق‌العاده راحت‌تری دارد، همان سطح عملکرد را به شما ارائه می‌کند. از این نظر، خرید جی‌پی‌یو اکسترنال فقط در صورتی منطقی است که معمولاً لپ تاپ‌تان را از خانه بیرون نبرید.
  • عرضۀ محدود در ایران: جی‌پی‌یوهای اکسترنال به‌صورت کلی بازار کوچکی دارند و عرضۀ آن‌ها در بازار ایران هم فوق‌العاده محدود است. این یعنی هم پیدا کردن گزینۀ به‌روز و سازگار با لپ تاپ‌تان دشوار است و هم شفافیت کافی دربارۀ قیمت‌گذاری آن‌ها وجود ندارد. پس باید این چالش مهم را هم در خرید این محصولات در نظر بگیرید.

در چه صورت کارت گرافیک اکسترنال بخریم؟

کارت گرافیک اکسترنال گزینه‌ای است که شاید برای گروه خیلی کوچکی از کاربران کاربردی باشد؛ مثلاً کاربرانی که از قضا یک کارت گرافیک اضافی دارند و لپ تاپ‌شان هم از کارت گرافیک خارجی پشتیبانی می‌کند. در غیر این صورت، باتوجه‌به معایب کارت‌های اکسترنال مثل محدودیت عملکرد، قیمت بالا و سختی حمل‌ونقل، خرید لپ تاپ جدید تصمیم منطقی‌تری است. لپ تاپ‌های زیادی در بازار در دسترس هستند که هم قیمت مناسبی دارند و هم می‌توانند نیاز طراحان یا برنامه‌نویسان را برطرف کنند. در واقع با خرید لپ تاپ جدید، ارزش بیشتری در برابر هزینه‌ای که پرداخت می‌کنید نصیب‌تان خواهد شد.

بیشتر بخوانید: بررسی تأثیرات کارت گرافیک بر سرعت و کیفیت رندرینگ ویدئو

جمع‌بندی

کارت گرافیک اکسترنال گزینه‌ای کم‌تر شناخته‌شده برای ارتقای عملکرد لپ تاپ است که امکان دارد کاربران حرفه‌ای مثل برنامه‌نویسان یا طراحان به تهیۀ آن ترغیب شوند. این کارت‌ها می‌توانند عملکرد لپ تاپ‌ها، خصوصاً نمونه‌های قدیمی‌تر را تا حد قابل‌توجهی ارتقا بدهند. با این حال، میزان کارآیی آن‌ها به عوامل مختلفی مانند سرعت اتصال و هماهنگی با بقیۀ اجزای دستگاه وابسته است. کارت گرافیک‌های خارجی همچنین محدودیت‌هایی کلیدی دارند که کم‌وبیش بین همۀ آن‌ها مشترک است؛ از به‌وجودآمدن شکاف در عملکرد به‌خاطر اتصال خارجی تا هزینۀ بالا و سختی حمل‌ونقل. به همین دلیل، توصیه می‌شود بودجۀ خود را صرف خرید لپ تاپ جدید کنید؛ چون از جهات مختلف، هم کاربردی‌تر است و هم به‌صرفه‌تر.