- نویسنده: شایان مددی
اینتل با معرفی معماری ترکیبی خود از طریق نسل دوازدهم پردازنده‌هایش، انقلابی به‌پا کرد. پس از آن، نسل سیزدهم پردازندههای این شرکت با پرچم‌داری Core i9-13900K هم روانۀ بازار شد تا ظرفیت‌های این معماری را بیشتر به نمایش بگذارد. حالا با این‌که چند سال از عرضۀ آن‌ها می‌گذرد، از لیست خرید کاربرانی که قصد خرید پردازنده گیمینگ و رندر دارند خط نخورده‌اند، اما ارزش خرید کدام بیشتر است؟
پردازندۀ Core i9-12900K به‌صورت کلی ارزش خرید بیشتری نسبت به Core i9-13900K دارد. در ادامه این موضوع را دقیق‌تر بررسی کرده و به مشخصات فنی، عملکرد، مصرف انرژی، مدیریت حرارت و سازگاری سخت‌افزاری این دو پردازنده می‌پردازیم.
فهرست مطالب
مشخصات فنی پردازندۀ Core i9-12900K و Core i9-13900K
| ویژگی | Intel Core i9-12900K | Intel Core i9-13900K |
|---|---|---|
| معماری | Alder Lake | Raptor Lake |
| لیتوگرافی | ۱۰ نانومتری | ۱۰ نانومتری |
| تعداد هسته | ۱۶ (۸ هستۀ P و ۸ هستۀ E) | ۲۴ هسته (۸ هستۀ P و ۱۶ هستۀ E) |
| تعداد رشته | ۲۴ رشته | ۳۲ رشته |
| فرکانس کلاک پایه | ۳.۲ گیگاهرتز | ۳.۰ گیگاهرتز |
| فرکانس کلاک بوست | ۵.۲ گیگاهرتز | ۵.۸ گیگاهرتز |
| توان حرارتی | ۱۲۵ وات | ۱۲۵ وات |
| مموری سازگار | DDR4-3200 و DDR5-4800 | DDR-3200 و DDR5-5600 |
| حافظۀ کش L3 | ۳۰ مگابایت | ۳۶ مگابایت |
| حافظۀ کش L2 | ۱۴ مگابایت | ۳۲ مگابایت |
از نظر مشخصات فنی، Core i9-13900K پیشرفتهای محسوسی را نسبت به Core i9-12900K تجربه کرده است. پردازندۀ نسل سیزدهمی i9-13900K هسته، رشته، کش و فرکانس بوست بیشتری نسبت به نسل قبلی خود دارد که می‌توانند تأثیر قابل‌توجهی روی عملکرد آن بگذارند.
درحالی‌که پردازندۀ i9-12900K مجموعاً ۱۶ هسته شامل ۸ هستۀ عملکردمحور و ۸ هستۀ کم‌مصرف دارد، مدل i9-13900K به ۲۴ هسته مجهز شده است که ۱۶ مورد از آن را هستههای کم‌مصرف در بر می‌گیرند. هستههای کم‌مصرف یا E-core برای فعالیت‌های سبک‌تر در پس‌زمینه طراحی شده‌اند و Core i9-13900K با استفاده از هستههای کم‌مصرف بیشتر، می‌تواند فعالیت‌های بیشتری را به‌صورت همزمان انجام بدهد.
تعداد رشته‌ها هم در پردازندۀ Core i9-13900K از ۲۴ به ۳۲ افزایش پیدا کرده است. افزایش تعداد هسته و رشته در این پردازندۀ نسل سیزدهمی اینتل نوید عملکردی روان‌تر در فعالیت‌های چندرشته‌ای را می‌دهد. این موضوع به‌خصوص برای تدوین‌گرها می‌تواند اهمیت زیادی داشته باشد.
پردازندۀ Intel i9-13900K از حافظۀ کش بیشتری هم بهره می‌برد و کم‌تر به رم دستگاه وابسته است. علاوه‌براین، فرکانس کلاک بوست آن هم در مقایسه با مدل i9-12900K افزایش قابل‌توجهی را تجربه کرده و از ۵.۲ گیگاهرتز به ۵.۸ گیگاهرتز رسیده است. فرکانس بوست بالاتر در فعالیت‌های تک‌رشته‌ای، خصوصاً گیمینگ، به کمک این پردازنده می‌آید.
مقایسۀ عملکرد Core i9-12900K و Core i9-13900K
بنچمارک‌ها نشان می‌دهند که پردازندۀ Intel Core i9-13900K در فعالیت‌های چندرشته‌ای ۳۰ تا ۵۰ درصد عملکرد بهتری را نسبت به Core i9-12900K ارائه میکند. پردازندۀ i9-13900K حتی در بنچمارک Cinebench R23 اختلافی ۴۷ درصدی را در مقایسه با نسل قبلی خود ثبت کرده است که عمدتاً به تعداد بیشتر هسته‌ها و فرکانس بالاتر آن بر می‌گردد.
این در حالی است که پردازندۀ Core i9-13900K در فعالیت‌های تک‌رشته‌ای تفاوت قابل‌توجهی با Core i9-12900K ندارد. به‌عنوان مثال، در بنچمارک تک‌رشته‌ای Cinebench R23، فقط ۱۴ درصد سریع‌تر از مدل 12900K ظاهر شده است. البته باید اشاره کرد که بدون تغییرات عمده در معماری، نمی‌توان انتظار پیشرفت چشمگیری در عملکرد تک‌هسته‌ای را داشت.
به‌طور مشخص، تفاوت عملکرد Core i9-13900K با Core i9-12900K در گیمینگ هم فاحش نیست. مثلاً به گزارش Digital Trends، پردازندۀ 13900K در بازی‌هایی مثل Cyberpunk 2077 و Red Dead Redemption 2 فقط چند فریم بیشتر از 12900K ارائه میکند و عملاً اثر محسوسی روی تجربه کاربر نمی‌گذارد. با همین حال، پیشرفت عملکرد آن در برخی از بازیها مثل Assassin’s Creed: Valhalla محسوس‌تر است.
به‌صورت کلی، اگرچه پردازندۀ نسل سیزدهمی Core i9-13900K در فعالیت‌های چندرشته‌ای به مراتب بهتر از Core i9-12900K عمل میکند، در فعالیت‌های تک‌رشته‌ای برتری چشمگیری ندارد. با وجود همین، هر دو پردازنده اینتل از توان پردازشی بسیار بالایی برخوردارند و اگر قصد خرید پردازنده گیمینگ و رندر دارید، می‌توانند گزینه‌هایی مطمئن برایتان باشند.
مقایسۀ مصرف انرژی و مدیریت حرارت i9-12900K و i9-13900K
i9-12900K و i9-13900K هر دو پردازندههای پرمصرفی هستند که در ازای عملکرد سطح بالایشان، به سیستم خنک‌کنندۀ پیشرفتهای هم نیاز دارند. این موضوعی است که اگر به سراغ این پردازنده‌ها می‌آیید، احتمالاً از آن آگاه هستید. با این حال، i9-13900K پیشرفت قابل‌ملاحظه‌ای را از نظر راندمان تجربه نکرده است. این پردازنده حتی به‌طور میانگین برق بیشتری مصرف میکند و احتمال داغ کردن آن تحت فشار بیشتر است. بررسی‌ها نشان داده‌اند که در صورت افزایش نسبتاً جزئی دما، عملکرد i9-13900K به‌سرعت تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
در مجموع، پردازندۀ نسل دوازدهمی Core i9-12900K اینتل، بهینه‌تر است و می‌توانید با یک سیستم خنک‌کنندۀ قابل‌قبول، بدون مشکل از آن استفاده کنید. اگر قصد تهیۀ Core i9-13900K را دارید، برای استفاده از حداکثر ظرفیت آن باید تدارکاتی ویژه برای خنک‌کاری آن ببینید؛ چون به‌شدت پرمصرف است و امکان دارد در صورت فشار شدید، عملکرد آن سریعاً افت پیدا کند.
سازگاری سخت‌افزاری i9-12900K و i9-13900K اینتل
i9-12900K و i9-13900K هر دو از سوکت LGA1700 استفاده می‌کنند و با رم‌های DDR4 و DDR5 سازگار هستند. البته i9-13900K از رم DDR5 با نرخ انتقال ۵۶۰۰ مگاترنسفر بر ثانیه‌ای هم پشتیبانی میکند، درحالی‌که پشتیبانی i9-13900K به رم‌های DDR5 با نرخ ۴۸۰۰ مگاترنسفر بر ثانیه‌ای محدود شده است. علاوه‌براین، هر دو پردازنده دسترسی رابط PCIe 5.0 را هم پیش روی کاربر می‌گذارند.
همچنین بخوانید: پردازنده Core i5-12400F در برابر Ryzen 5 5600X: کدام یک برای گیمینگ بهتر است؟
جمع‌بندی
عملکرد پردازندۀ Intel Core i9-13900K به‌لطف افزایش تعداد هسته، کش و فرکانس بوست، نسبت به مدل i9-12900K پیشرفت کرده است. نمی‌توان انکار کرد که این پردازنده گزینه‌ای قدرتمند برای کاربرانی است که به دنبال خرید پردازنده گیمینگ و رندر با اوج عملکرد هستند.
هرچند برتری عملکرد Core i9-13900K نسبت به i9-12900K بر هیچ‌کس پوشیده نیست، i9-12900K در مجموع گزینۀ مناسب‌تری برای اکثر کاربران به حساب می‌آید. i9-12900K عملکردی بسیار نزدیک به i9-13900K دارد و بهخاطر مصرف انرژی بهینه‌تر، خنک‌کاری آن راحت‌تر و کم‌هزینه‌تر است. این در حالی است که با قیمت به‌صرفه‌تری هم در دسترس قرار دارد.
اگر اوج عملکرد در فعالیت‌های چندهسته‌ای برایتان در اولویت قرار دارد و سیستم خنک‌کنندۀ فوق‌العاده قدرتمندی هم دارید، خرید Core i9-13900K ممکن است برایتان منطقی باشد. در غیر این صورت، پردازندۀ Core i9-12900K با ارائۀ عملکرد مشابه به‌همراه قیمت پایین‌تر و خنک‌کاری راحت‌تر، می‌تواند به راحتی نیازتان را برطرف کند.
| ویژگی | Intel Core i9-12900K | Intel Core i9-13900K |
|---|---|---|
| مشخصات فنی | ❌ | ✅ |
| عملکرد | ❌ | ✅ |
| مصرف انرژی | ✅ | ❌ |
| مدیریت حرارت | ✅ | ❌ |
| عملکرد نسبت به قیمت | ✅ | ❌ |
